Makamlar

Makamlar dörtlü veya beşli ses dizilerinin birbirine eklenmesiyle oluşur. Bir beşli ve bir dörtlünün birbirine eklenmesiyle oluşan ve güçlünün dörtlü ile beşlinin birleştiği perde olduğu makamlara basit makamlar denir. Makam dizisinin başka bir perdeye göçürülmesi (transpoze) sıkça kullanılır. Bazı makamların belli perdeler üzerindeki göçürülmelerinin kişilik kazanıp farklı isimle adlandırılmasıyla şed makamlar ortaya çıkmıştır. Eser içinde bir makamda gezinirken başka bir makam dizisini kullanmaya geçki (modulasyon) denir. Bu geçkilerin özel kalıplar halinde kişilik kazanmaları ile bileşik makamlar oluşmuştur.

Rast perdesinde karar veren basit makamlar;
Rast Makamı
Suzinak Makamı
Rast perdesinde karar veren şed makamlar;
Zirgüleli Suzinak Makamı (Zirgüleli hicaz makamının rast şeddi,çıkıcı)
Hicazkar Makamı (Zirgüleli hicaz makamının rast şeddi, inici)
Kürdili Hicazkar Makamı (Kürdi makamının rast şeddi)
Nihavend Makamı (Buselik makamının Rast şeddi)
Mahur Makamı (Çargah makamının Rast şeddi)
Rast perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Rehavi, Sazkar, Pencügah-i Asıl, Pencügah-i Zait, Rast Maye, Rast-ı Cedid, Suzi-Dilara, Nigar, Büzürk, Nikriz, Maveraün Nehir, Dilkuşa (Neveser), Nihavendi Kebir, Nihavendi Rumi, Dilnişin, Zavil, Pesendide, Şevkidil, Zevkidil, Tarz-ı Nevin.

Dügah perdesinde karar veren basit makamlar;
Uşşak Makamı
Beyati Makamı (Uşşak makamının çıkıcı-inici şeklidir, geçkileriyle de ayrılır)
Neva Makamı
Tahir Makamı
Buselik Makamı
Hüseyni Makamı
Muhayyer Makamı
Hicaz Makamı
Hümayun Makamı
Uzzal Makamı
Zirgüleli Hicaz Makamı
Şehnaz Buselik Makamı
Kürdi Makamı
Karcığar Makamı
Dügah perdesinde karar veren şed makam;
Nişaburek Makamı (Rast makamının dügah şeddi)
Dügah perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Dügah, Acem, Saba, İsfahan, İsfahanek, Gerdaniye, Arazbar, Gülizar, Hisar, Muhayyer Sümbüle, Kevçek, Sultani Arak, Dügah Maye, Beyati Araban, Şehnaz, Siphir, Vechi Şehnaz, Bahr-i Nazik, Acem Kürdi, Muhayyer Kürdi, Saba Zemzeme, Zevki Tarab, Neva Kürdi, Gerdaniye Kürdi, Şevki Cedid, Hisar Puselik, Tahir Puselik, Muhayyer Puselik, Acem Puselik, Saba Puselik, Neva Puselik, Eviç Puselik, Beyati Puselik, Arazbar Puselik, Hicaz Puselik, Mahur Puselik, Gerdaniye Puselik, Beyati Araban Puselik.

Segah perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Segah, Segah Maye, Müstear, Hüzzam, Vechi Arazbar.

Buselik perdesinde karar veren bileşik makam;
Nişabur.

Çargah perdesinde karar veren basit makam;
Çargah Makamı

Nim Hicaz perdesinde karar veren bileşik makam;
Heftgah (Segah makamının nim hicaz şeddi).

Yegah perdesinde karar veren şed makamlar;
Sultani Yegah Makamı (Buselik makamının yegah şeddi)
Ferahnüma Makamı (Kürdi makamının yegah şeddi)
Şedaraban Makamı (Zirgüleli hicaz makamının yegah şeddi)
Yegah perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Yegah, Gülşen-i vefa, Şerefnüma, Ferahfeza, Dilkeşide, Şİvanüma, Sultani segah, Bendi Hisar, Gülzar , Araban, Gonce-i Rana.

Hüseyni Aşiran perdesinde karar veren şed makamlar;
Suzidil Makamı (Zirgüleli hicaz makamının Hüseyni Aşiran şeddi)
Ruhnevaz Makamı (Buselik makamının Hüseyni Aşiran şeddi)
Aşkefza Makamı (Kürdi makamının hüseyni aşiran şeddi)
Hüseyni Aşiran perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Hüseyni Aşeyran, Puselik Aşeyran, Nühüft, Aşeyran Maye, Hicaz Aşeyran, Canfeza, Zirüfkent.

Acem Aşiran perdesinde karar veren şed makam;
Acemaşiran Makamı (Çargah makamının Acem Aşiran şeddi)
Acem Aşiran perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Rengidil (Neveser şeddi), Tarzı Cedid, Şevkefza, Şevki Tarab, Şevkaver.

Irak perdesinde karar veren şed makam;
Evcara Makamı (Zirgüleli hicaz makamının Irak şeddi)
Irak perdesinde karar veren bileşik makamlar;
Arak, Bestenigar, Eviç, Dilkeşhaveran, Ferahnak, Ruyi Arak, Rahatülervah, Beste İsfahan, Rahatfeza, Revnaknüma.